E220012
  ruit icoon
Laatste revisie: 04-04-2023

E220012 - Voorstel voor een verordening inzake de beperking van de methaanemissies in de energiesector



Op 15 december 2021 heeft de Europese Commissie een verordeningPDF-document gepresenteerd om methaanemissies te verminderen in de fossiele energiesector. Het voorstel voor een beperking van de methaanemissies in de energiesector en tot wijziging van Verordening (EU) 2019/942 maakt deel uit van het 'fit-for-55' pakket. Het algemene doel van de verordening is het milieu in stand te houden en te verbeteren door de methaanemissies als gevolg van de productie of het verbruik van fossiele energie in de Unie te reduceren. Dit tegen de achtergrond van de werking van de interne markt voor energie, terwijl de voorzieningszekerheid in de Unie wordt gewaarborgd.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 22 januari 2023 heeft de FvD (Dessing) aan de griffie laten weten af te zien van het stellen van vervolgvragen.

Europees

Tijdens de Energieraad van 19 december 2023 heeft de Raad een algemene orientatie bereikt over het voorstel (21.501-33, 1003). Enkele lidstaten stemden tegen het voorstel, omdat het ofwel te vergaand was naar hun mening, ofwel te weinig ambitie had. Enkele andere lidstaten pleitten voor een vervroegd evaluatiemoment in 2023. De minister voor Klimaat en Energie stemde namens Nederland in met de algemene orientatie en bracht daarbij nog drie kernpunten naar voren die volgens het kabinet moeten worden geborgd tijdens de trilogen, namelijk de gedifferentieerde aanpak met betrekking tot monitoring en reparaties, de prioriteit voor Nederland dat kosten en baten in goede verhouding tot elkaar staan en de proportionaliteit van reparaties.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake de beperking van de methaanemissies in de energiesector en tot wijziging van Verordening (EU) 2019/942

document Europese Commissie

COM(2021)805PDF-document, d.d. 15 december 2021

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein


Behandeling Eerste Kamer

Op 22 januari 2023 heeft de FvD (Dessing) aan de griffie laten weten af te zien van het stellen van vervolgvragen.

Op 13 december 2022 besloten de commissies inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg op 17 januari 2023.

Op 8 december 2022 stuurde de minister voor Klimaat en Energie een antwoord op de vragen van 3 juni 2022 (36.059, D). Het antwoord wordt besproken op 13 december 2022.

Op 17 oktober 2022 stuurde de commissies een rappelbrief aan de minister voor Klimaat en Energie over de brief van 3 juni 2022 betreffende de EU-voorstellen inzake methaanemissies en gasmarkten.

Op 3 juni 2022 is de brief met vragen verstuurd aan de minister voor Klimaat en Energie.

Op 24 mei 2022 leverden de fracties van GroenLinks (Vendrik) en Forum voor Democratie (Dessing) inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 15 maart 2022 besloten de commissies EZK/LNV en IWO het pakket voorstellen (in combinatie met E220007) in behandeling te nemen.


Standpunt Nederlandse regering

Op 21 februari 2022 stuurde het kabinet het BNC-fiche over het voorstel (36.059, B) de Kamer toe. Het kabinet verwelkomt het voorstel en steunt het doel van de verordening en de wetgeving die gericht is op het in kaart brengen en reduceren van methaanemissies in de energiesector.

Het kabinet is positief over de bevoegdheid van het voorstel. Het artikel waar het voorstel op gebaseerd is (artikel 194.2 VWEU) geeft de EU de bevoegdheid om maatregelen vast te stellen die noodzakelijk zijn om de doelstellingen te verwezenlijken. Het voorstel heeft als doel het waarborgen van de werking van de energiemarkt door middel van een effectieve reductie van methaanemissies, zoals opgenomen in artikel 194.1 VWEU. Dit is volgens het kabinet de juiste rechtsgrondslag. Daarnaast hebben op het gebied van energie de EU en de lidstaten een gedeelde bevoegdheid.

Ook over de subsidiariteit oordeelt het kabinet positief. Vanwege de omvang van het probleem van klimaatverandering en het grensoverschrijdende karakter van de energiemarkt, is het niet genoeg om actie te nemen op lidstatelijk niveau om de doelstelling van het reduceren van methaanemissies te realiseren. Daarbij wordt door de verordening het gelijk speelveld op het terrein van methaanemissies verbeterd.

Het kabinet beoordeelt de proportionaliteit van het voorstel deels positief, deels negatief. De verordening heeft tot doel via verschillende maatregelen te zorgen voor een effectieve reductie van methaanemissies in de gehele energieketen, zowel binnen als buiten de EU. Maatregelen als het standaardiseren en monitoren van methaanemissies, het definieren van de te gebruiken methode en de informatieverplichting van geimporteerde energie van buiten de EU zijn geschikt om het doel te verwezenlijken. Maar de uitwerking van veel maatregelen gaat verder dan noodzakelijk en sommige zijn volgens het kabinet niet geschikt om de doelstelling te realiseren. Het kabinet vindt bijvoorbeeld het voorschrijven van methoden door de Europese Commissie positief, maar gaat de vastgelegde frequentie en wijze van inspectie verder dan noodzakelijk. Ook laat de verordening onvoldoende ruimte aan de toezichthouder om een risicogestuurde afweging te maken. Daarnaast is het kabinet van mening dat de maatschappelijke impact van de verhoogde kosten naar verwachting niet in verhouding staat tot de verwachte milieuwinst van mogelijke emissiereductie. Het optreden gaat op dit punt in de ogen van het kabinet verder dan noodzakelijk om de doelstelling te bereiken.

Er is nog geen duidelijke inschatting over de posities van de lidstaten. Maar aangezien een merendeel van de lidstaten en de EU de Global Methane Pledge heeft ondertekend tijdens de klimaattop in Glasgow in 2021, is de inschatting dat het merendeel van de lidstaten de doelstelling van de verordening zal verwelkomen. Een meerderheid van het Europees Parlement stelt dat fossiele brandstoffen alleen mogen worden ingevoegd als ze voldoen aan EU-regelgeving.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Op 15 december 2021 heeft de Europese Commissie een voorstelPDF-document gepresenteerd om methaanemissies te verminderen in de fossiele energiesector. Het voorstel voor een beperking van de methaanemissies in de energiesector en tot wijziging van Verordening (EU) 2019/942 maakt deel uit van het ‘fit-for-55’ pakket en is er daarmee (mede) op gericht om het Europese doel van 55% broeikasgas emissiereductie in 2030 te behalen, zoals dat is vastgelegd in de Europese Klimaatwet.

Het algemene doel van de verordening is het milieu in stand te houden en te verbeteren door de methaanemissies als gevolg van de productie of het verbruik van fossiele energie in de Unie te reduceren. Dit tegen de achtergrond van de werking van de interne markt voor energie, terwijl de voorzieningszekerheid in de Unie wordt gewaarborgd.

Om de benodigde reductie van methaanemissies te bereiken, stelt de Europese Commissie voor om informatie over de bronnen van methaanemissies in de sector te verbeteren, de beschikbaarheid van gegevens te vergroten en te zorgen voor een effectieve reductie van methaanemissies in de gehele energieketen, zowel binnen als buiten de Unie.

In de verordening zijn regels gesteld voor het meten, rapporteren en verifiëren en reduceren van methaanemissies in de energiesector, onder meer door onderzoek naar de opsporing en reparatie van lekken (Leak Detection and Repair ) en door beperkingen op het afblazen en affakkelen. Tevens worden regels vastgesteld ter waarborging van de transparantie van methaanemissies van geïmporteerde fossiele energie in de Unie.


Behandeling Raad

Tijdens de Energieraad van 19 december 2022 heeft de Raad een algemene orientatie bereikt over het voorstel (21.501-33, 1003). Enkele lidstaten stemden tegen het voorstel, omdat het ofwel te vergaand was naar hun mening, ofwel te weinig ambitie had. Enkele andere lidstaten pleitten voor een vervroegd evaluatiemoment in 2023. De minister voor Klimaat en Energie stemde namens Nederland in met de algemene orientatie en bracht daarbij nog drie kernpunten naar voren die volgens het kabinet moeten worden geborgd tijdens de trilogen, namelijk de gedifferentieerde aanpak met betrekking tot monitoring en reparaties, de prioriteit voor Nederland dat kosten en baten in goede verhouding tot elkaar staan en de proportionaliteit van reparaties.

Op 15 december 2021 heeft de Europese Commissie het voorstel gepubliceerd.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 9 mei 2023 nam het Europees Parlement amendementenPDF-document aan op het voorstel.

Op 15 september 2022 publiceerde de commissies voor Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI) en Industrie, onderzoek en wetenschap (ITRE) een rapportPDF-document over het voorstel inzake de beperking voor methaanemissies.

De commissie voor Milieubeheer, volksgezondheid en voeldselveiligheid (ENVI) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Begroting (BUDG), Industrie, onderzoek en wetenschap (ITRE) en Landbouw en plattelandsontwikkeling (AGRI) zijn aangesteld als adviescommissies.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 1 juli 2022 stuurde de Ierse Houses of Oireachtas een politieke contributiePDF-document naar de Europese commissie voor de voorstellen uit het Europese waterstof en gas decarbonisatie pakket en het voorstel voor de beperking voor methaanemissies.

Op 30 maart 2022 diende de Tjechische Chamber of Deputies een subsidiariteitsbezwaarPDF-document in bij de Europese Commissie voor de voorstellen uit het Europese waterstof en gas decarbonisatiepakket en het voorstel inzake de beperking voor methaanemissies.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen